Σήμερα, τα παιδιά τηw ηλικίας μας –αλλά και μικρότερα– λατρεύουμε να παίζουμε με ψηφιακές συσκευές. Από την άλλη, οι γονείς μας θα ήθελαν να ερχόμαστε περισσότερο σε επαφή με τον φυσικό κόσμο. Με το Makey Makey μπορούμε να πετύχουμε όλοι τις επιθυμίες μας! Βασισμένο έστω και σε μικρή ανίχνευση ηλεκτρικής αγωγιμότητας, το Makey Makey ανήκει στην τεχνολογία των “tangibles” και είναι δημιουργία σπουδαστών του πανεπιστημίου MIT. Δημιουργήθηκε για να μετατρέπει σε πλήκτρο οτιδήποτε είναι συνδεδεμένο μαζί του. Αποτελείται από την πλακέτα Makey Makey, ένα καλώδιο USB (για τη σύνδεση της πλακέτας με τον Η/Υ) και εφτά κροκοδειλάκια (καλώδια που συνδέουν την πλακέτα με το νέο μας πλήκτρο). Έχετε παίξει ποτέ στο tablet χρησιμοποιώντας ένα χαρτί αντί για την οθόνη του; Έχετε γράψει ποτέ στο Word πατώντας φρούτα αντί για τα πλήκτρα του πληκτρολογίου; Χρησιμοποιήσαμε το Makey Makey μέσα στην τάξη και τα αποτελέσματα ήταν πολύ ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά!

Λέξεις κλειδιά: εναλλακτική εκπαίδευση, tangibles.

1. Εισαγωγή

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα σημαντικό ενδιαφέρον στο χώρο της επιστήμης για την περιοχή της απτικής αλληλεπίδρασης, η οποία αποτελεί μία ειδική περίπτωση της αλληλεπίδρασης ανθρώπου-μηχανής. Η απτική αλληλεπίδραση αφορά τη φυσική επαφή που πραγματοποιείται με στόχο την αντίληψη ή τον χειρισμό αντικειμένων. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές μπορούν να συμβούν όταν ένα πραγματικό ανθρώπινο χέρι ακουμπήσει είτε ένα άλλο πραγματικό αντικείμενο είτε ένα εικονικό αντικείμενο.

Η λειτουργία των απτικών επιφανειών στηρίζεται στη χρήση της αφής ως µέσο αλληλεπίδρασης µεταξύ υπολογιστή και ανθρώπου. Η αφή, αν και δε θεωρείται από πολλούς µία από τις σηµαντικές αισθήσεις, στην πραγµατικότητα τη χρησιµοποιούµε καθηµερινά στη ζωή µας. Είµαστε συνηθισµένοι να χρησιµοποιούµε τα χέρια µας για να εξερευνήσουµε και να αλληλεπιδράσουµε µε τα αντικείµενα τριγύρω µας, να δεχόµαστε µέσω της αφής πληροφορίες από το περιβάλλον και να αποκτούµε καλύτερη αντίληψη του κόσµο.

Η αίσθηση της αφής είναι μία από τις πέντε ανθρώπινες αισθήσεις με πολύ σημαντικό ρόλο σε διάφορες καθημερινές μας δραστηριότητες. Δεν μπορεί κανείς να σκεφτεί πώς είναι να χάνεις την αίσθηση της αφής, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες αισθήσεις. Οι απτικές συσκευές επιτρέπουν την επικοινωνία ανθρώπου μηχανής μέσω της αφής ανάλογα με τις κινήσεις του χρήστη. Μπορεί κανείς να τις θεωρήσει ως απτικές οθόνες που «δείχνουν» στο χρήστη απτική πληροφορία. Η μεγάλη τους διαφορά είναι ότι ενώ οι οθόνες δεν αλλάζουν ανάλογα με τις δράσεις του χρήστη, οι απτικές συσκευές στην πλειοψηφία τους αντιδρούν στις κινήσεις του χρήστη.

2. Η πλακέτα Makey Makey

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα το τμήμα Πληροφορικής ερευνά τον τρόπο με τον οποίο μία απτική συσκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εκπαίδευση, τόσο σε φοιτητές όσο και σε μαθητές μικρότερης ηλικίας. Έτσι, βρεθήκαμε στην ευχάριστη θέση την περασμένη σχολική χρονιά του 2015-2016 να είμαστε το σχολείο που συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο και πειραματίστηκε με την συσκευή Makey Makey, την οποία έφεραν οι καθηγητές από την Αμερική σε ένα εκπαιδευτικό τους ταξίδι.

Το Makey Makey ανήκει στην απτική τεχνολογία (ή στα αγγλικά «tangible technology») και δημιουργήθηκε για να μετατρέπει σε πλήκτρο οτιδήποτε είναι συνδεδεμένο μαζί του. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αποτελείται από την πλακέτα Makey Makey, ένα καλώδιο USB (για τη σύνδεση της πλακέτας με τον Η/Υ), εφτά κροκοδειλάκια (καλώδια που συνδέουν την πλακέτα με το νέο μας πλήκτρο) και εφτά συρματάκια διασύνδεσης.

Το Makey Makey βασίζεται στην παραμικρή ανίχνευση ηλεκτρικής αγωγιμότητας και πειραματιστήκαμε μαζί του κάνοντας ατέλειωτα παιχνίδια με τον ηλεκτρισμό. Η έκπληξή μας ήταν απερίγραπτη, όταν είδαμε πως αυτή η πλακέτα μετέτρεπε τις μπανάνες σε πλήκτρα πιάνου... και όχι μόνο.

3. Δραστηριότητες που πραγματοποιήσαμε με το Makey Makey

Το πρώτο πράγμα που κάναμε όταν πιάσαμε στα χέρια μας το Makey Makey ήταν να αναζητήσουμε στο Διαδίκτυο κάποιες εφαρμογές οι οποίες να υποστηρίζουν την τεχνολογία του. Μέσα στην επίσημη ιστοσελίδα του http://www.makeymakey.com/ βρήκαμε πολλές τέτοιες εφαρμογές.

Το πρώτο που δοκιμάσαμε ήταν να παίξουμε bongos με δύο μπανάνες! Πατώντας το πλήκτρο space και το αριστερό βελάκι του πληκτρολογίου μπορούσαμε να παίξουμε bongos στη συγκεκριμένη εφαρμογή στον υπολογιστή. Εμείς, συνδέσαμε το makey makey στην κεντρική μονάδα με το καλώδιο USB και ενώσαμε την μία άκρη από το πρώτο κροκοδειλάκι στο πεδίο «earth» της πλακέτας και την άλλη άκρη στο δάχτυλό μας (ώστε να μπορούμε να μετατραπούμε σε μέσο μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας). Χρειαστήκαμε ακόμη δύο κροκοδειλάκια για να συνδέσουμε τις δύο μπανάνες με την πλακέτα ώστε να τις μετατρέψουμε στα πλήκτρα space και αριστερό βελάκι, αντίστοιχα. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό!

Επόμενη δραστηριότητα ήταν το πιάνο στο χαρτί. Ζωγραφίσαμε με μολύβι (που είναι αγώγιμο) ένα πιάνο επάνω σε χαρτί και συνδέσαμε το makey makey μαζί του. Σε αυτήν τη δραστηριότητα είχαμε να αντικαταστήσουμε περισσότερα πλήκτρα (βελάκια και space), καθώς και το click του ποντικιού.

Αυτό που καταλάβαμε, όμως, είναι πως το makey makey δεν χρειάζεται να είναι συνδεδεμένο με ειδικές εφαρμογές για να λειτουργήσει αλλά μπορεί να δουλέψει με οποιαδήποτε εφαρμογή χρειάζεται το πληκτρολόγιο και το ποντίκι! Έτσι, γράψαμε στο Word, παίξαμε παιχνίδια στο tablet και στον υπολογιστή και πολλά άλλα, όπως φαίνονται στις επόμενες εικόνες!

Για τη δραστηριότητα που φαίνεται στην εικόνα 5 (παιχνίδι στον Η/Υ), είχαμε την ιδέα να φτιάξουμε με ειδικές αγώγιμες πλαστελίνες ένα χειριστήριο σαν αυτά που έχουμε όταν παίζουμε στις διάφορες κονσόλες παιχνιδιών. Μπορείτε να δείτε αυτό το χειριστήριο στην επόμενη εικόνα!

4. Συμπεράσματα

Η εμπειρία μας με μία συσκευή απτικής τεχνολογίας, όπως το makey makey, ήταν διασκεδαστική και πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Θα θέλαμε να δημιουργηθούν κι άλλες τετοιες συσκευές τις οποίες θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε, όχι μόνο στο μάθημα της Πληροφορικής αλλά και σε άλλα μαθήματα, για να μαθαίνουμε πολύ πιο διασκεδαστικά και ευχάριστα!

Ευχαριστίες

Ευχαριστούμε πολύ το τμήμα Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα τον επίκουρο καθηγητή κ. Τσιάτσο Θρασύβουλο για την ευκαιρία που μας έδωσε να χρησιμοποιήσουμε κάτι τόσο πρωτότυπο στην τάξη.

Βιβλιογραφία

1. Δημητρίου, Κ. (2009). Η Απτή Επαυξημένη Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: μελέτη και σχεδίαση εκπαιδευτικής εφαρμογής εκμάθησης ηλεκτρικών κυκλωμάτων για μαθητές λυκείου.

2. https://www.eap.gr/images/stor...

3. https://repository.kallipos.gr...