«Εθνικότητά μου είναι τα δάκρυα του Αιγαίου» - ένα 3D ψηφιακό βιβλίο στο ZooBurst - 8ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής

Ένα πρόβλημα που απασχολεί τον τελευταίο χρόνο ολόκληρο τον κόσμο, και ιδιαίτερα τους κατοίκους της Συρίας, είναι ο πόλεμος και οι συνέπειές του. Ως Έλληνες, φαίνεται να έχουμε ευαισθητοποιηθεί ιδιαίτερα με τον αγώνα των προσφύγων για ένα καλύτερο αύριο. Οι μαθητές της Ε’ και Στ΄ τάξης σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε στο ZooBurst www.zooburst.com ένα 3D ψηφιακό βιβλίο που θα παρουσιάζει  την ιστορία ενός άντρα από τη Συρία και της οικογένειάς του, που ως πρόσφυγες αφήνουν το σπίτι τους και τις ανέσεις τους για να σωθούν, με μοναδικό εφόδιό τους την ελπίδα. Το τρισδιάστατο (ψηφιακό) βιβλίο μας περιγράφει το κουραστικό ταξίδι του πρωταγωνιστή μας στην Ευρώπη μέχρι να φτάσει στη Γερμανία όπου ως εργάτης προσπαθεί να χτίσει μια καινούρια ζωή, κατάλληλη για αυτόν και την οικογένειά του.

Λέξεις κλειδιά: πρόσφυγες, 3D βιβλίο, ZooBurst.

1. Εισαγωγή

Πρόσφυγας ονομάζεται (σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες) κάθε άνθρωπος που βρίσκεται έξω από το κράτος του οποίου είναι πολίτης εξαιτίας δικαιολογημένου φόβου ότι εκεί θα υποστεί διωγμό. Ο διωγμός αυτός μπορεί να επέλθει  λόγω της φυλής, της θρησκείας ή της εθνικότητάς του, ή ακόμα εξαιτίας της ιδιότητας του μέλους μιας ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας ή των πολιτικών απόψεών του. Επιπλέον, είναι αδύνατο ένας πρόσφυγας να εξασφαλίσει προστασία από τη χώρα του ή μπορεί να μην επιθυμεί να τεθεί υπό αυτήν την προστασία εξαιτίας του φόβου που νιώθει. 

2. Αφόρμηση

Αφορμή στάθηκε «η χειρότερη προσφυγική κρίση μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Κάθε μέρα που περνά ο αριθμός των προσφύγων του πολέμου της Συρίας αυξάνεται. Η Ελλάδα, ύστερα από την «μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών στην ιστορία» που έζησε με τη Μικρασιατική καταστροφή, έρχεται αντιμέτωπη με τους Σύριους πρόσφυγες καθημερινά. Η κυβέρνηση ασχολείται με την εξεύρεση νέων χώρων για να δημιουργήσει καταυλισμούς ενώ απελπισμένοι πρόσφυγες έχουν αρχίσει να χτυπούν πόρτες σπιτιών για να εξασφαλίσουν τα βασικά. 

Αποφασίσαμε, λοιπόν, να αφιερώσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους ένα τρισδιάστατο (3D) ψηφιακό βιβλίο, που θα μιλά για την ιστορία μιας οικογένειας Σύριων προσφύγων. Σκεφτήκαμε πολύ αναλυτικά και προσεκτικά το σενάριο. Αναζητήσαμε πληροφορίες, εικόνες, ειδήσεις στο διαδίκτυο. Αμέσως μετά, έπρεπε να βρούμε το εργαλείο στο οποίο θα δουλέψουμε. Η δασκάλα μας, πρότεινε το εργαλείο «ZooBurst». Αφού πειραματιστήκαμε, αλλάξαμε, προσθέσαμε και αφαιρέσαμε σελίδες και μορφές, καταφέραμε να δημιουργήσουμε την τελική έκδοση του 3D βιβλίου. 

3. Το εργαλείο ZooBurst  

To ZooBurst είναι ένα εργαλείο digital storytelling για τη δημιουργία 3D pop-up βιβλίων, δηλαδή τρισδιάστατων αναπαραστάσεων,  ιστοριών και σεναρίων  σε ένα χώρο όπου μπορούν να πάρουν «ζωή» και να γίνει εύκολα και γρήγορα η αναπαραγωγή τους. Τα ZooBurst βιβλία είναι online και μπορεί κάποιος να τα διαβάσει χρησιμοποιώντας μόνο έναν web browser με Adobe Flash plug-in. 

Tα βιβλία που δημιουργούνται αποτελούνται από χαρακτήρες και σκηνικά που μπορούν να προσθέσουν οι συγγραφείς τους είτε κάνοντας upload δικά τους αντικείμενα,  είτε χρησιμοποιώντας ήδη έτοιμα από μια ενσωματωμένη βάση με περισσότερες από 10,000 δωρεάν εικόνες και υλικά. Υπάρχει ακόμα δυνατότητα ηχογράφησης φωνής και ενσωμάτωσής της στους χαρακτήρες της ιστορίας. Η πρόσβαση σε κάθε ZooBurst βιβλίο μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως μέσω υπερσυνδέσμου (hyperlink) ή μέσω κάποιου website ή blog. Τέλος, υπάρχει δυνατότητα ενσωμάτωσης ενός forum συζήτησης για κάθε βιβλίο ώστε να παρέχεται  ένας εικονικός χώρος όπου μπορούν να αλληλεπιδρούν οι αναγνώστες μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν ιδέες για νέα βιβλία, να δημιουργούν μαζί και να μοιράζονται υλικό και εμπειρίες. 

Το χαρακτηριστικό του zooburst είναι η 3D μορφή των βιβλίων του. Καθώς η ιστορία εξελίσσεται, ο χρήστης μπορεί με το ποντίκι του υπολογιστή να κουνάει την οθόνη ώστε να μπορεί να δει μία εικόνα από διαφορετικές πλευρές.

Στην κεντρική οθόνη σχεδιασμού του βιβλίου υπάρχουν οι επιλογές:

•    αναζήτηση εικόνων από τη βιβλιοθήκη με κειμενική περιγραφή
•    ανέβασμα εικόνας από τον προσωπικό σας υπολογιστή
•    επιλογή για το πού θα τοποθετηθεί η εικόνα, πάνω στο βιβλίο ή στο φόντο
•    προσθήκη αφήγησης για τη συγκεκριμένη σελίδα
•    διαχείριση σελίδων, γρήγορη μετακίνηση από μία σελίδα σε μια άλλη καθώς και προσθήκη νέας σελίδας
•    επιμέρους επιλογές για την εμφάνιση του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκονται οι χαρακτήρες του βιβλίου, όπως το μέγεθός του και η γωνία προβολής.

Εμείς δουλέψαμε στην έκδοση για σχολεία η οποία διατίθεται με συνδρομή για επιλεγμένο αριθμό χρηστών και επιλεγμένο χρονικό διάστημα. Η καθηγήτριά μας στο μάθημα της Πληροφορικής δημιούργησε μία εικονική τάξη στο σύστημα του ZooBurst, μάς μοίρασε κωδικούς και ήμασταν έτοιμοι να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε στο περιβάλλον του.

Η έκδοση για σχολεία προσφέρει περισσότερες δυνατότητες από τη δωρεάν έκδοση. Μία από αυτές είναι το ανέβασμα εικόνων σε μία κοινή συλλογή ώστε όλα τα μέλη της «τάξης» να μπορούν να τις διαμοιράζονται.

4. Το σενάριο

Θέλαμε το σενάριό μας να περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες που ξεκινούν από τη Συρία και, έχοντας μαζί τους μόνο τα βασικά, προσπαθούν να επιβιώσουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους για ένα καλύτερο αύριο. Το βιβλίο μας παρουσιάζει  την ιστορία ενός άντρα από τη Συρία και της οικογένειάς του, που ως πρόσφυγες αφήνουν το σπίτι τους και τις ανέσεις τους για να σωθούν, με μοναδικό εφόδιό τους την ελπίδα. 

5.  Παραγωγή του 3D ψηφιακού βιβλίου

Για την τελική παραγωγή του βιβλίου χωριστήκαμε σε ομάδες, καθεμιά από τις οποίες αποτύπώσε στο ZooBurst διαφορετικές σελίδες του βιβλίου. Κάποιοι, δούλεψαν και στις ομάδες τους αλλά και ατομικά, με φαντασία και δημιουργικότητα. Άλλες ομάδες είχαν την επιμέλεια της αφήγησης και άλλες της εικονογράφησης.

6.  Συμπεράσματα  

Μετά το πέρας της συγγραφής του 3D ψηφιακού βιβλίου, μπορούμε να πούμε πως η διαδικασία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα. Αντιμετωπίσαμε αρκετές δυσκολίες, καθώς το να δοκιμάσεις να αποτυπώσεις στον υπολογιστή ένα σενάριο που αφορά σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα όπως αυτό της προσφυγικής κρίσης, είναι αρκετά δύσκολο. Αφιερώσαμε πολύ χρόνο σε αυτήν μας την προσπάθεια θέλοντας να βγει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Είδαμε πως η ομαδική δουλειά μπορεί να καταφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα. 

Βιβλιογραφία

1. https://el.wikipedia.org/wiki/Πρόσφυγας 
2. http://learn20.wikispaces.com/ 
3. https://pappanna.wordpress.com/